Kompas – jak działa i dlaczego warto go mieć?
Opublikowano: gru 01,2025 16:00
Kompas to proste urządzenie, które nieraz uratowało ludzi z opresji. Powinien znaleźć się w podstawowym ekwipunku każdego wędrowca, żeglarza i turysty. Kiedy inne metody określania kierunków zawiodą, kompas wyznaczy właściwą drogę.
Spis treści
- Kompas jak działa?
- Kompas jak czytać?
- Jaki kompas wybrać?
- Kompas elektroniczny
- Kompas żeglarski
- Kompas turystyczny
- Jaki kompas do lasu?
- Ile kosztuje kompas?
Kompas jak działa?
Najważniejszym elementem kompasu jest igła magnetyczna, która swobodnie obraca się wskazując kierunki świata. Igła ma właściwości magnesu, posiada więc dwa bieguny: północny i południowy. Dlaczego kompas wskazuje kierunek północ południe? Aby odpowiedzieć na to pytanie, musimy wiedzieć, w jaki sposób działa kompas. Jądro znajdujące się wewnątrz Ziemi wytwarza pole magnetyczne. Jego linie rozkładają się orientacyjnie wzdłuż kierunku północ-południe. Igła kompasu jest podatna na działanie tego pola i ustawia się wzdłuż jego linii. A dlaczego kompas wskazuje północ? Dwa takie same bieguny odpychają się, a dwa różne przyciągają. Ponieważ biegun północny geograficzny to południowy biegun magnetyczny, przyciąga on północną „część” igły, wskazując tym samym północ geograficzną. Pamiętajmy, że stosując kompas kierunki oznaczone są następująco: litera N to północ, południe – S, wschód – E, a zachód – W.
Kompas jak czytać?
Kompas – jak używać tego urządzenia, żeby zawsze wskazało nam dobrą drogę? Aby zorientować się w terenie, będziemy potrzebowali kompasu i mapy. Najpierw trzeba zlokalizować na mapie swoje położenie i zaznaczyć miejsce, do którego zmierzamy. Następnie należy położyć kompas na mapie w taki sposób, aby kierunki na mapie zgadzały się z kierunkami kompasu. Teraz czas, żeby określić na kompasie północ. Obracamy kompas, aż wskazówka północy zrówna się z kierunkiem północnym na mapie. Kolejno przykładamy bok kompasu tak, aby połączył on punkt, w którym się znajdujemy z punktem docelowym. Obracamy kompas, żeby jego linie pokryły się z liniami północ-południe na mapie. Teraz kierujemy się w stronę punktu docelowego. Kompas powinien być trzymany pionowo do ziemi. Z kolei my ustawmy się w kierunku wskazywanym przez strzałkę kompasu (nie igłę). Idziemy we wskazanym kierunku. Co jakiś czas sprawdzajmy, czy wskazany kierunek na pewno jest właściwy.
Jaki kompas wybrać?
Kompas magnetyczny jest prosty w obsłudze, niedrogi, działa niezależnie od pogody i elektroniki. Nawigowanie z jego użyciem może być jednak nieco trudne i potrzebna jest do tego mapa. Kompasy magnetyczne mogą też przestać działać prawidłowo, jeśli znajdą się w pobliżu metalowych przedmiotów, urządzeń elektrycznych i magnesów. W sklepach można znaleźć rozwiązania bardziej specjalistyczne m.in. kompas wojskowy, wykonany z mocniejszych materiałów, odporny na uderzenia, wstrząsy i działanie czynników atmosferycznych.
Kompas elektroniczny
Kompas cyfrowy bezbłędnie wskazuje drogę na podstawie danych z satelity. Ciekawym rozwiązaniem jest kompas GPS zsynchronizowany z nawigacją. Na jego działanie nie mają wpływu metalowe przedmioty i magnesy. Do wad należą jednak: możliwość złego działania podczas burzy i mgły oraz podatność elektroniki na uszkodzenia.
Kompas żeglarski
Dobry kompas jachtowy powinien być przede wszystkim odporny na wodę i wilgoć, posiadać zielone oświetlenie nocne i obudowę odporną na promienie UV. Dodatkowymi atutami będzie solidna oś obrotowa ze stali, szafirowy mechanizm i kompensatory ułatwiające ustawienie odchyleń.
Kompas turystyczny
Kompas może być używany w każdym rodzaju turystyki. Kompas nurkowy wyróżnia się fosforyzującą tarczą i obudową wypełnioną olejem karbonowym, dzięki czemu jest ona bardzo odporna na uszkodzenia i zarysowania. Działa precyzyjnie nawet pod kątem 30°. Kompas rowerowy często jest umieszczany w dzwonku. Ozdobny model to idealny prezent dla dziecka – uczy i bawi. Z kolei podczas górskich wędrówek na pewno przyda się kompas na rękę w formie zegarka. Dobrze, jeśli takie urządzenie jest lekkie, odporne na wstrząsy i posiada gumową obudowę. Z solidnym kompasem sport i rozrywka nawet w najdalszych zakątkach świata będzie czystą przyjemnością!
Jaki kompas do lasu?
Nawet najlepszy kompas na grzyby nie wskaże nam miejsca, w którym wyrosły prawdziwki, ale za to pomoże zorientować się w terenie i nie zgubić drogi. Nowoczesny kompas do lasu zapisuje miejsce, z którego wyszliśmy, pokieruje nas gdzie trzeba, a później odprowadzi z powrotem do punktu początkowego. Bez problemu znajdziemy więc samochód, czy przystanek autobusowy, z którego wyruszyliśmy.
Ile kosztuje kompas?
Ceny kompasów magnetycznych zaczynają się już od kilkunastu złotych, ale za bardziej profesjonalne modele zapłacimy nawet kilkaset złotych. Najlepiej sprawdzić cenę przyrządu, który nas interesuje, wpisując do wyszukiwarki hasło “kompas cena”. Szczególnie dobrymi opiniami wśród miłośników turystyki cieszy się kompas Suunto. Producent oferuje kompasy sportowe do biegów na orientację, do trekkingu, do wypraw w góry, zaawansowane urządzenia nawigacyjne oraz kompasy niewymagające użycia rąk. Warty polecenia jest również bardzo lekki kompas Silva field, odporny na uderzenia i wahania temperatury. To urządzenie niezbędne w przypadku, kiedy GPS pokazuje tylko wielką, zieloną niewiadomą.
Kompasy to akcesoria turystyczne, które warto mieć przy sobie, jeśli wybieramy się w teren. Jeśli zawiedzie nasza orientacja, poczciwy kompas przyjdzie nam wtedy z pomocą!
Może zainteresują Cię również:
Zobacz podobne kategorie:
Zobacz inne wpisy: